Яңалыклар
-
«Безнең мирас» елъязмасы / Февраль
630 ел элек (1394) Туктамыш хан киләчәктә Аксак Тимергә каршы бәрелешләрдә таяныч булырдай аркадашларын барларга керешә. Мисыр солтаны вә Грузия патшасы белән дустанә мөнәсәбәтләр урнаштыра. Аксак Тимер гаскәре Грузия биләмәләренә бәреп кергәч, Туктамыш хан яугирләре Тимер Капу (Дербент) аша аның артына – тылына төшә һәм Ширван төбәген яулап ала. Туктамыш хан үз дигәненә ирешә – дошманны Грузиядә сугыш хәрәкәтләрен туктатырга мәҗбүр итә. Аксак Тимер исә, Алтын Урда явының гайрәтен сизеп алып, эшне тиз арада солых төзүгә таба бора. -
Муса Җәлил кызы Люциянең хаты
Узган елның (2023) 12 декабрендә СанктПетербургтан – каһарманшагыйрь Муса Җәлилнең кызы Люциядән «Безнең мирас» журналының баш мөхәррире Ләбиб Леронга хат килеп төште. Ул хатны укучыларыбыз игътибарына да тәкъдим итәргә булдык. -
Халисә Ширмән: «Мин сине бәхетле иттемме?!»
«Мин сине бәхетле иттемме?!» Күзләрең гел тоташ моң гына... Көзге көн... Чаларган чәчеңә Вак яңгыр сибәли тын гына... -
Татарның олуг артисты Хәлил Әбҗәлилов
Мәскәүнең М.Щепкин исемендәге театр училищесында укыган татар студиясенең язмышын Хәлил абый Әбҗәлилов хәл итте, дисәк, дөрес булыр, чөнки ул безне укытып чыгару өчен бөтен күңелен һәм көчен бирде. Татар академия театрына яшь алмаш кирәклеген дә дәүләт җитәкчеләренә аңлата алды. Хәзер Камал театрын Наил Дунаев, Ринат Таҗетдинов, Равил Шәрәфиев, Фирдәвес Әхтәмова, Гөлсем Исәнгулова, Нәҗибә Ихсанова, Флера Хәмитовадан башка күз алдына да китерү мөмкин түгел! Халкыбызның кадерле язучылары Рабит Батулла һәм Туфан Миңнуллин, телевидение режиссеры Әхтәм Зарипов, телевидениедә диктор булып эшләгән Иркә Сакаева, телевидениенең баш режиссеры Клара Газизова, бик иртә вафат булган талант иясе Дамир Хәйруллин һәм аның җәмәгате Мәсхүдә Хәйруллина, халкыбыз белгән шәхесләр – Хәмзә Арсланов, Миргалим Харисов... Барысын да искә төшереп бетерә алмадым – без бит 23 кеше идек. Татар сәнгате, аның әдәбияты шул кешеләрдән башка фәкыйрь күренер иде. -
КИТАБ-ӘТ-ТӘРБИЯ
Искәндәр Румидан (Александр Македонскийдан. – Ред.) сорадылар: «Мәшрикъ вә Мәгъриб (Көнчыгыш һәм Көнбатыш) илләрен ничек итеп алдың? Элкеге падишаһлар никадәр гаскәр вә акча, вә хәзинә түгеп тә алалмаганнар иде», – диделәр. Искәндәр әйтте: «Һәр мәмләкәтне алдым, халкын рәнҗетмәдем. Вә элгәре падишаһларны изгелектән гайре нәрсә белән зекер кыйлмадым», – диде. Әй угыл, имде күрдең, ниндәен тәрбияле кешеләр бар, имеш. Хилем (юашлык) вә йомшак сүзле булырга тиеш: гәрчә дошманың булса да, изгелектән гайре зекер кыйлмагайсән. -
Зөлфәт. Көлү-елау
Күп көлгәнгә, ахры, күп еладым, Күз яшьләрен йотып эчемә... Салкын ташка ятып еладым мин, Чык сарыган үлән өстендә. -
Арчада керамика остаханәсе ачылды
Арча шәһәренең “Казан арты” тарих-этнография музеенда керамика остаханәсе ачылды. Гадәттә, Казан артындагы керамика сәнәгате турында сөйләгәндә, Питрәч чүлмәк ясау кәсепчелеге һәм Иске Казанның чүлмәк ясау остаханәләре турында гына искә алына иде. Бактың исә, Арча шәһәре һәм аның тирә-ягындагы авылларында да элекке заманнарда – Идел буе Болгар дәүләте, Алтын Урда һәм Казан ханлыгы чорында ук балчыктан төрле әйберләр ясау остаханәләре булган икән. Керамика, ягъни балчыктан әвәләп эшләнгән савыт‑саба, чүлмәк калдыклары Арча шәһәрлегендәге археологик казу эшләре вакытында иң күп табылган ядкярләрдән санала. Хәзерге вакытта музейның фондсаклагычында 5 меңнән артык керамик предмет саклана. Аларның күбесе шушы төбәктәге кызыл балчыкны изеп, әвәләп, төрле орнаментлар белән бизәп һәм яндырып ясалган. -
Тетелеп беткән китап кәлҗемәләре... Кызганыч картина!..
Көн болытлы, пыскак яңгырлы һәм салкын булды. Күңелсез. Сабан туе уңмаячак. Сәгать 10га кадәр өйдә аунап яттык. Моннан соң, малайларны ияртеп, Сабан туе мәйданына бардык. Элек ат чабышы булды, биш ат иде, бер кечерәк кенә җирән ат узып килде (5 км җирдән). Моннан соң капчык белән сугышу уены булды. Күңелле генә. Ә багана башына менү исә шактый азартлы һәм кыен эш икән. Бер егет, башына менәргә метр ярым чамасы гына калганда, кире шуып төште: ике аягының чилтәре дә сыдырылган, канга баткан иде... Калганнарына да шактый эләкте бугай... -
Тетелеп беткән китап кәлҗемәләре... Кызганыч картина!..
Археографик эзләнүләрне дәвам итәбез. Быел да Тау ягында – Апас һәм Югары Ослан районнарының татар авылларында эшләргә тиешбез. Экспедиция составында биш кеше: үзем, татар бүлеге студенты Фәрит Миңнуллин, тарих бүлегеннән Хәлим Айсин, Әмир Галимов һәм шофер Якуп Хөснетдинов. Малайларның икесен алдан ук җибәрдем. Үзем нибары 10 июньдә генә (нәкъ бер атнага соңарып) юлга чыктым. Әле ике көннән кире әйләнеп кайтырга тиешбез, машинага да, үземә дә сайлауда катнашырга кирәк. Шулай итеп, болай да бер атнасы юкка чыккан сәфәребез тагы ике-өч көнгә өзелеп торачак. -
Купай – үзенчәлекле авыл
Купай авылы Мари Иле Республикасының Бәрәңге районында, авыл җирлеге үзәге булган Мазарбашыннан төньякка таба 2 км ераклыкта урнашкан. Ул 1782 елга кадәр Казан губернасының Өрҗем өязенә керә. Аннан Вятка губернасының Өрҗем өязендәге Буйск һәм Төрәк волостьларына карый. Соңрак – Сернур, 1924 елдан – Мари-Төрәк кантоннарында, 1931 елдан Бәрәңге районы составында була. Купай авылы хәзерге Мари Иле Республикасының көнчыгыш өлешендәге башка татар һәм мари торак пунктлары арасында һәрвакыт аерылып тора. Әлеге үзенчәлек нәрсәдә чагыла соң? Бу мәкаләдә шул хакта язарбыз. -
Сөннәтче бабайлар язмышы
«Масрада ирләр озын буйлы, эре тешле, кап-кара кашлары бергә кушылган – үзенә бер аерым кешеләр. Алар, имеш, Казан ханлыгы чорында миссионерлар ролендә бу якка килеп урнашканнар. Миссионерлыкның конкрет программасы да булган, мөселманлыкка чыккан халыкның ир балаларын сөннәткә утыртырга кирәк икән», – дип яза «Торналар төшкән җирдә» әсәрендә Мөхәммәт Мәһдиев. Менә каян килеп чыккан икән Кесмәс буена сөннәтчелек! Масра авылы икәү – Яңа һәм Иске Масра. Әлеге авылларда яшәүче ирләр, бер-берләреннән өйрәнеп, ир балаларны сөннәткә утырткан. -
Балалар өчен шигырьләр
Уянып бүген иртән Карасам тәрәзәгә, Ак сакаллы Кыш бабай Кар алып килгән безгә. -
100 ел элек татар дөньясы
Соңгы көннәрдә төрле совет мөәссәсәләрендә (оешмаларында) һәм халык комиссариатларында, урыс эшчеләрен татарчага өйрәтү эше яхшы юлга куела башлады. Саулыкны саклау халык комиссариаты белән Гадлия (юстиция) халык комиссариатлары бу эштә беренче урын тоталар. Саулыкны саклау халык комиссариатында татарча укучы урыс хезмәткәрләр татарча өйрәнүгә бик нык әһәмият бирә. Шушы көннәрдә генә андагы хезмәткәрләрне татарча укытыр өчен яхшы мөгаллим чакырылды. -
Актёр һәм режиссёр Хөсәен Уразиковның тууына 130 ел
Актёр һәм режиссёр, ТАССРның халык (1945) һәм РСФСРның атказанган артисты (1950), РСФСРның атказанган сәнгать эшлеклесе Хөсәен Ибраһим улы Уразиков 1894 елның 7 (19) гыйнварында Сарытау губернасының Дергачев өязендәге (хәзерге Саратов өлкәсендәге Дергачев районы) Сәфәр авылында туган. -
Запчастьларсыз Габделхәй
Язучы Габделхәй Сабитов гомере буе шаян вә җор телле булды. Ул еш кына үз-үзеннән дә көләргә ярата иде. Бу мәзәк аның үзе сөйләвеннән чыгып язылды. Бервакыт Габделхәй Сабитов белән шагыйрь Разил Вәлиев Чистай якларына сәфәр чыга. Юллар чокыр да чакыр...
Башка видеолар →
БЛОГЛАР
Бөтен блоглар →
ВИДЕО
-
Флюра Сөләйманова: "Филармония - яшәү рәвешем"
-
“Яшел камин янында. Шәхесләребез”. Газинур Моратка багышланган тапшыру