-
«Шагыйрьләр, күз яшьләрен каурый-каләм карасына әйләндереп, шигъри юлларга салдылар...»
6 февраль көнне туган шәһәрем Каһраман Марашта газиз әнкәемне, мәрхүм әткәемнең бертуганы сөекле апамны, җизнәмне, җан дустым Моратымны хатыны белән бергә югалтык... Ул авыр көннәремдә кадерле татар дусларым, якын кешеләрем хәсрәтемне үз хәсрәтләре кебек кабул итеп, чын күңелдән борчылып, күз яшьләре белән көне-төне Ходайга ялвардылар, Казанда миңа терәк-таяныч булдылар, мине бер ялгызым калдырмадылар, Аллаһының рәхмәт яусын барысына да. Татарстан халкы Төркиябезнең кайгы-хәсрәтен йөрәкләрендә тоеп, мадди-мәгънәви ярдәмнәрен кызганмады. Җир тетрәве булган шәһәрләргә барып, халыкны җимерекләр астыннан коткарырга булыштылар. Ә шагыйрьләр, күз яшләрен каурый-каләм карасына әйләндереп, шигъри юлларга салдылар...11 марта 2024 Комментарий юкНарат авылы (Әгерҗе районы) мәзәкләре
Хөсни, кар яуган! Хөсниҗантәйнең колагы бераз начар ишетә иде. Шуңа күрә авылдашлар аңа һәрвакыт кычкырыбрак сөйлиләр. Ул, артык кычкырып сөйләгәннәреннән туя идеме икән, йә үзенең кимчелеген күрсәтмәскә теләгәнме, кеше сөйли башлагач ук: «Ишеттем, ишеттем!» – дип әйтә. Бер көн иртән җиргә беренче кар төшкәч, күршесе кергән дә: «Хөсни, кар яуган, күрдеңме?» – дигән. Хөсни, гадәте буенча тизрәк әйтеп салган: «Ишеттем, ишеттем!» Шуннан бирле, авылда беренче кар яугач, кешеләр бер-берсенә: «Хөсни, кар яуган!» – диләр. «Ишеттем, ишеттем!» – дип җавап бирергә кирәк.07 марта 2024 Комментарий юкШагыйрь Даут Гобәйди васыяте
Шагыйрь Даут Гобәйдинең дәһшәтле Ватандашлар сугышы вакытында – 1919 елда язылган һәм авылдашларына адресланган васыять-мөрәҗәгате Әгерҗе ягы авылларында кулдан-кулга гарәп язуында күчерелеп таралган. Ул, васыятен язганнан соң өч атна узгач, колчакчылар тарафыннан вәхшиләрчә җәзалап үтерелгән. Күренекле шагыйрь, мулла һәм педагог, китаплар һәм дәреслекләр авторы, тәрҗемәче Даут Гобәйдинең (1873-1919) әсәрләре, педагогик эшчәнлеге һәм колчакчылар кулыннан ерткычларча җәзаланып үтерелүе турында республика матбугатында аз язылмады. Милләтпәрвәр шагыйрь Рәшит Әхмәтҗанның Даут Гобәйдигә багышланган шигыре дә бар.06 марта 2024 Комментарий юкӘмирхан Еники күргәзмәсе ачылды
Әмирхан Еникинең иҗаты һәм шәхси тормышы белән кызыксынучылар өчен шәп яңалык! 1 мартта Горький һәм Шаляпин музеенда татар әдәбиятын матур һәм мәгънәле хикәяләре белән баеткан Әмирхан Еники күргәзмәсе ачылды. «Әмирхан Еникинең әйтелмәгән васыяте» күргәзмәсе публицист һәм танылган прозаик тууына 115 ел тулу хөрмәтенә оештырылды.04 марта 2024 Комментарий юкШәриф Камал шигырьләре
Татар әдәбиятының чын классигы буларак танылган Шәриф Камалның (1884-1942) иҗат мирасына данлыклы проза әсәрләре, хикәяләр һәм повестьләр, новеллалар һәм фельетоннар да, милли драматургия тарихында үз урынын биләгән пьесалар да керүе мәгълүм. Гадәттә, моннан тыш, язучының биографияләрендә аның 1906 елда ук «Сада» исемле шигырьләр җыентыгын бастыруы хәбәр ителә. Бу хакта бер-ике җөмлә языла да, алга таба без Шәриф Камалның шигырьләре турында берни ишетмибез диярлек.01 марта 2024 Комментарий юкКомпозитор Хөснулла (Хөснул) Вәлиуллинның тууына 110 ел
Композитор, Татарстан АССРның (1966) һәм РСФСРның (1974) атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның Г.Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты (1989) Хөснулла (Хөснул) Вәлиулла улы Вәлиуллин 1914 елның 28 февралендә Саба районындагы Байлар Сабасы авылында туган. Ул Казан музыка училищесын (1940, В.Виноградов сыйныфы), Казан дәүләт консерваториясен (1950, Альберт Леман сыйныфы) тәмамлый. Хөснулла Вәлиуллин 1950-1951 нче елларда – Казан музыка училищесы укытучысы. 1968-1973 һәм 1978-1981 нче елларда – Татарстан китап нәшриятында музыкаль әдәбият мөхәррире. Аның «Самат» операсы (Х.Вахит либреттосы) татар опера сәхнәсендә музыкаль театр өчен иң уңышлы, лирик-психологик рухтагы әсәрләрдән санала. Композитор Г.Тукай, М.Җәлил, Ә.Ерикәй, Х.Вахит, С.Хәким, Р.Фәйзуллин һ.б.ның шигырьләренә җыр һәм романслар яза. Хөснулла Вәлиуллин 1993 елның 24 сентябрендә вафат булды.28 февраля 2024 Комментарий юкҺәркем үз китабын яза
«Һәркем үз китабын яза», – дип әйтә торган иде безнең әни – «Нарат авылы» дигән китапның авторы Әрибә Мөхәммәткәрам кызы Айтуганова. Бу – гаять фәлсәфи гыйбарә, аның мәгънәсе бик тирән... Туры мәгънәсенә килсәк, безнең әни, үзенең «Нарат авылы» дигән китабын язып, халыкка тиңсез рухи мирас калдырып китте. Монысы – китапны күргән-укыган кешеләрнең фикере.26 февраля 2024 Комментарий юкДӨНЬЯДА СҮЗЕМ КАЛЫР...
Урам малае кебек син, мәхәббәтем: Атлаган һәр адымыңда ватык кала. Иелсәм күз камаштырган пыялага, «Алтын ул!» – дип, бер көчлесе тартып ала.23 февраля 2024 Комментарий юкФирдәвес Зариф. Туган телем
Бүген – Халыкара туган тел көне. Туган телебезне саклыйк һәм яклыйк! Туган телем минем – иркә гөлем, Син исән дип сөенеп яшимен; Йолдыз булып күктә кабынамын, Яшен булып җирдә яшьнимен.21 февраля 2024 Комментарий юкКәрим Тинчурин театры оркестрына – 35!
16 февраль көнне К.Тинчурин исемендәге дәүләт драма һәм комедия театрында журналистлар өчен махсус пресс-тур оештырылды. Программада театр оркестрының 35 еллыгы уңаеннан узачак концертына репетициясен күрсәтү, концерт белән бәйле пресс-подход һәм театрның музыка өлеше буенча экскурсия булды. Гомумән, чараның төп темасы – театрның музыкаль тарихы. Бу бай эчтәлекле очрашуда без К.Тинчурин театрының музыкаль тарихы турында бик күп мәгълүмат тупладык. Иң кызыклары белән бүлешергә булдык.19 февраля 2024 Комментарий юкГабдулла Бубый: «Татарча хөтбә уку дөресме?»
Габдулла Бубый (Габдулла бине Габделгалләм бине Нигъмәтулла бине Монасыйп) – мәшһүр татар дин галиме, мәгърифәтче, педагог, публицист, язучы, тәрҗемәче һәм җәмәгать эшлеклесе. Ул 1871 елның 9 (21) ноябрендә хәзерге Татарстан Республикасы Әгерҗе районына кергән Иж-Бубый авылында мулла гаиләсендә дөньяга килгән. Төпле белемне атасының мәдрәсәсендә алганнан соң, Габдулла Бубый 1895 елда Иж-Бубый авылына имам һәм мөдәррис итеп билгеләнгән. Мәдрәсәдәге укыту һәм тәрбия процессы тулысынча аның кулына күчкәч, ул төпле дини һәм дөньяви белем бирүче абруйлы мәгърифәт учагы булдырган. Аңа бу эштә бертуганнары Гобәйдулла (1866-1938) һәм Мөхлисә (1869-1937) Бубыйлар да зур ярдәм иткән. Габдулла Бубый 1905-1906 нчы елларда Мәккә, Мәдинә, Каһирә, Бәйрут, Истанбул һ.б. шәһәрләргә сәяхәт кылып, белемнәрен камилләштергән. Кызганыч ки, кадимчеләрнең яла ягулары аркасында, 1911 елда данлыклы Иж-Бубый мәдрәсәсе ябылган, шәкертләре куып таратылган.16 февраля 2024 Комментарий юкШагыйрь Нияз Акмалның тууына 70 ел
Шагыйрь, язучы, журналист, 1988 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы, С.Сөләйманова исемендәге әдәби премия лауреаты (2006) Нияз Акмал (Нияз Рәшит улы Акмалов) 1954 елның 14 февралендә Сарман районындагы Каташ-Каран авылында туган. 1976 елда университетны тәмамлагач, ул берникадәр вакыт Балык Бистәсе районы радиосында җирле тапшырулар мөхәррире булып эшли. Нияз Акмал 1977 елның көзеннән Казан шәһәрендә төпләнеп яши. Әүвәл Татарстан китап сөючеләр җәмгыятендә инструктор-методист булып, 1979 елдан исә «Яшь ленинчы» газетасы редакциясендә хезмәт куя.14 февраля 2024 Комментарий юкМуса Җәлилнең кызы Люция Җәлилова: «Минем зарларым Татарстанга үпкә түгелмени?»
30 сентябрьдә Оренбургта Муса Җәлилнең өлкән кызы Люция Җәлилова белән таныштым. Танышу IX Евразия туган якны өйрәнү фәнни форумында булды. Мин бу чарага журналист буларак барсам,Люция ханым мәртәбәле кунак иде. 87 яшьлек Люция Җәлилованың беренче мәртәбә әтисенең туган төбәгенә кайтуын тарихи вакыйга дип әйтергә мөмкин. Форумда катнашучыларның барысы да шуның шаһиты булдылар.12 февраля 2024 Комментарий юк100 ел элек татар дөньясы
Төбәктә татар авылларында күрәзәчелек «кәсебе» мәйдан алып бара. Мәсәлән, Бәчек авылында мәшһүр «Сабира» карчык киләчәктәге эшләрдән хәбәр биреп, «кәрамәт» күрсәтеп ята... Авыллардан аңсыз хатын-кызлар, авыручылар, әйбере таланган кешеләр, солдатта уллары хәбәрсез югалган аналар шул карчык янына барып, май, йомырка, он биреп, «юранып» кайталар. Аннары карта белән күрәзәчелек кылучылар да күренгәли.09 февраля 2024 Комментарий юкАх, Оренбур кала
Ах, Оренбур кала, сәхра-дала... Күккә тиеп тора манара. Сау булыгыз, дуслар, без китәбез, Бәлки, күрешә алмабыз тиз ара.07 февраля 2024 Комментарий юк«Безнең мирас» елъязмасы / Февраль
630 ел элек (1394) Туктамыш хан киләчәктә Аксак Тимергә каршы бәрелешләрдә таяныч булырдай аркадашларын барларга керешә. Мисыр солтаны вә Грузия патшасы белән дустанә мөнәсәбәтләр урнаштыра. Аксак Тимер гаскәре Грузия биләмәләренә бәреп кергәч, Туктамыш хан яугирләре Тимер Капу (Дербент) аша аның артына – тылына төшә һәм Ширван төбәген яулап ала. Туктамыш хан үз дигәненә ирешә – дошманны Грузиядә сугыш хәрәкәтләрен туктатырга мәҗбүр итә. Аксак Тимер исә, Алтын Урда явының гайрәтен сизеп алып, эшне тиз арада солых төзүгә таба бора.05 февраля 2024 Комментарий юкФОТО
Казиле мәчетенә 120 ел
Башка фотолар →
Башка видеолар →Аудио
Вафирә Гыйззәтуллина башкаруында «Җырымда юатырмын» җыры
Башка аудиоязмалар →БЛОГЛАР
Бөтен блоглар →ВИДЕО
-
Флюра Сөләйманова: "Филармония - яшәү рәвешем"
-
“Яшел камин янында. Шәхесләребез”. Газинур Моратка багышланган тапшыру
Ленар Нургаянов: «Үз районыңда эшләү нинди зур бәхет!»
Районыбыздагы авылларның күбесендә татарлар гына яши. Шәхсән үзем Тирсә авылында гел татарча сөйләшеп-аралашып, укып үстем. Бездә татарлык, милли рух һәрвакыт көчле. Гадәттә, Әгерҗене, Удмуртия белән чиктәш булгач, татар районы түгел, ә күп милләтле төбәк дип уйлыйлар. Дөрес, башка милләтләр дә бездә күп – бу безнең байлыгыбыз, әмма татар теле, татарның гореф-гадәтләре дә һәрвакыт игътибар үзәгендә. Кайсы гына авылга барма, матур итеп татар әдәби телендә сөйләшәләр. Әлбәттә, безнең яктагы телнең, халык тарихының үзенчәлекләре күп.