Исмәгыйль хәзрәт Сәлимшин...

Күркәм дога

Әллаһуммәхфазил-исламә вәл-иманә галәйнә гындәл-мәмәти вәл-хәяти бирахмәтикә йә әрхамәр-рахимиин. «Йә, Аллаһ! Сакла исламны һәм иманны үлгәндә һәм исән вакытта, Синең рәхмәтең белән, ий, Рәхимлеләрнең Рәхимлесе».

Ал мәчеттә түгәрәк өстәл ...

18 сентябрьдә, Татарстан Диния нәзарәтенең баш казые Җәлил хәзрәт Фазлыев, Ислам динен кабул итүгә 1000 ел исемендәге Казан югары мөселман мәдрәсәсе ректоры Ильяс хәзрәт Җиһаншин, “Безнең мирас” журналының баш мөхәррире Ләбиб Лерон, ТФ академиясе академигы, тарих фәннәре докторы Индус Таһиров, ТР Мәдәният министрлыгының массакүләм мәгълүмат чаралары һәм иҗтимагый оешмалар белән хезмәттәшлек бүлеге мөдире, тарихчы Айрат Фәйзрахманов, Татарстанның атказанган урманчысы Ирфан Халитов, авыл хуҗалыгы белгече, галим-агроном Харис Камалиев, “Безнең мирас” журналы хезмәткәре Ленар Гобәйдуллин, Гомәр хаҗи Гайнетдинов, мөгаллим-остаз Зөлфәт Мингалиев һәм шәкертләр катнашында, Казандагы Ал мәчеттә “Күренекле шәхесләребезнең исемен мәңгеләштерү, тарихи биналарны саклау мәсьәләләре” дигән түгәрәк өстәл утырышы узды. 

«Күңелем белән иркәл...

Башын монда укый аласыз

6сында «Татарстан» идарәсенә бардым. Рәмзи белән сөйләшеп уздым. Бу Рәмзи дигән халыкта кешелек ягы бик шәп түгелдер, ахры. Эшемне бетерер өчен Мәхмүт Максудка бәйләп куйды тагы. Обкомолда бетә торган эш булгач, нигә идарәгә китереп йөртәдер.

«Күңелемне тартып калды»

1ендә иртүк уяттылар. Чәй генә эчтек тә, Һашим ат җикте. Яңадан килү уйларында да торганга, китү авыр тоелмады. Тик Сәетгәрәй абый бик читенсенә. Икрам, Әхмәт, Мөхәммәт йоклап калдылар. Арбага утырыр алдыннан абый, җиңги белән бакчага кердек. Бүген төннән пешкән кура җиләкләрен үзем җыйдым. Җиңги ак карлыган, абый виктория җыеп китереп бирде. Учым тулы җиләк булган хәлдә арбага мендем. Арба өстеннән абый, җиңги, Һашимнарга да ашаттым. Сәетгәрәй абый, Кунерга кадәр озатачак булганга, безгә утырды. Җиңги капка төбендә озатып калды. Нык торсам да, күңелем азрак йомшады. Өйдә дога кылдырганнарында бер бөртек яшем дә чыга язып калды. Гади генә ташлап китеп булмый. Хуш, Шода, хуш, туганнар, хуш, күңелемнең якыннары – җегет-кызлар! Сау йөреп, сау яшик. Бәлки, күрешербез дә, кем белә.

Мин сездән, авылдашлар...

Таныйсыңмы мине? Чит итмисеңме? Онытмадыңмы? Әйе, мин инде синең болыннарыңда юрга тайдай чапкан яланаяклы малай түгел. Мин сиңа дөнья күргән, сабырланган, аз сөйләп күп тыңларга өйрәнгән ир булып кайттым. Сиңа җитәр-җитмәс тау башында машинадан төштем дә, чемоданымны җиргә куеп, туктап калдым.

Шагыйрь Исхак Закировның ...

Шагыйрь Исхак Кадыйр улы Закиров 1911 елның 14 сентябрендә Казан шәһәрендә туган. М.Вахитов исемендәге татар урта мәктәбендә җиде класс белем алганнан соң, хисапчылар курсын, аннары, читтән торып укып, Казан финанс-экономика институтын тәмамлый. Шигырьләре көндәлек матбугатта 1929 елдан басыла башлый. 1934-1941 нче елларда башта Татарстан дәүләт нәшриятында, соңыннан Татарстан язучылар союзында хисапчы булып эшли. Бөек Ватан сугышы башлану белән, фронтка китә, Белоруссия җирләренә кадәр барып җитә. 1944 елның 14 июлендә Витебск өлкәсенең Городилово авылы тирәсендә барган каты сугышта каһарманнарча һәлак була.

И.Закиров иҗатының аерым үрнәкләре «Татар поэзиясе антологиясе» (1956), «Җыр һаман яңгырый» (1956), «Алар сафта» (1961) һәм «Утлы еллар поэзиясе» (1972) исемле җыентыкларга кертелгән.

Гәрәй Рәхимнең соңгы шигы...

Гәрәй Рәхимнең соңгы — язылып бетмәгән шигыре «Ядәч» дип атала. Әлеге шигырьне шагыйрьнең хатыны Диләрә ханым «Безнең мирас» журналының баш мөхәррире Ләбиб Леронга кичә ватсап аша юллаган…

«Су буйлап» җыры

«Халык җырлары безнең киләчәктә мәйданга киләчәк әдәбиятымызга, бер дә шөбһәсез, нигез булачактыр».

Габдулла Тукай

 

Су буйлап (Идел)

(Татар халык җыры)

Идел бит ул, бик киң бит ул,
Тирән бит ул, көчле бит ул,
Аяз кичне тын бит ул.
Болытлы көн, караңгы төн –
Без аерылган төн бит ул.

Татар җырчылары. Кадерле ...

Татарстанның халык артисты Миңгол абый Галиев белән якыннан танышлыгым 1988 елда башланды. Нәкъ шул елны мин, институт тәмамлап, Мамадышка эшкә кайттым һәм баштанаяк мәдәнияткә кереп чумдым.

Миңгол абый – Мамадыш төбәгенең горурлыгы. Районда нинди генә зур бәйрәм булмасын – шундук кайтып җитә, җырлый, якташларын куандыра, без хезмәт иткән мәдәниятне башка дәрәҗәгә күтәрә иде.

Ул әле танылган җырчы булып киткәнче, Казандагы мәдәният үзәкләренең берсендә эшләп йөргән чорында, тулай торакларның «Кызыл почмак»ларына килеп куйган концертларын тыңлаганнар аны Моңгол дип йөрткәннәр. Студент чагымда заводта эшләүче ике авыл кызының бәхәсләшкәнен тыңлап торганым булды. Берсе: «Миңгол ул!» – ди, икенчесе: «Юк, Моңгол! Моң сүзеннән ясалган исем. Тавышы моңлы булганга шундый исем куйганнар», – дип, аңа каршы төшә. Тавышы моңлы инде Миңгол абыйның, үзе дә тулы бер моңнан гына тора кебек ул.

Башка язмалар →