Шагыйрь Рөстәм Акъегетнең тууына 70 ел

Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре (1987), Г.Исхакый исемендәге әдәби премия лауреаты (2007), 1991 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, шагыйрь һәм журналист Рөстәм Габдрахман улы Фәйзуллин (әдәби тәхәллүсе – Акъегет) 1951 елның 5 мартында Татарстанның Балык Бистәсе районындагы Балтач авылында туган.

Басылып чыккан кайбер китаплары: «Ак болыт шәүләсе» (1987), «Төнге сулар» (1991), «Янды бер шәм таңнарда…» (2001), «Карусели осени» (рус телендә, 2006). Ул шулай ук каләмдәшләре З.Насыйбуллин һәм Р.Юныс турындагы әдәби тәнкыйть мәкаләләре авторы да.

Р.Фәйзуллин 2020 елның 19 июлендә Казанда вафат булды.

Сабакташым, иҗатташымR...

(Мактаулар бозмаган, дан-дәрәҗәдән үзгәрмәгән егеткә мәдхия)

Шундый да кеше буламыни? – диярләр кемнәрдер.

– Бар шул! – дим мин, бәхәскә урын калдырмас ышаныч белән һәм кулыма драматург, төзүче-автор Юныс Сафиуллинның «Ринат Таҗетдинов» дигән саллы китабын алам.

Артистка Сания Исмәгыйлев...

ТАССРның халык артисткасы (1979) Сания Нургали кызы Исмәгыйлева 1931 елның 4 мартында Алексеевск районының Коры Көрнәле авылында туган.

1951 елда Казан театр училищесын тәмамлаганнан соң, ул Республика күчмә театрына эшкә килә һәм биредә 1986 елга кадәр эшли.

С.Исмәгыйлева иҗат иткән 70ләп рольнең кайберләре: Галимә («Кара йөзләр», М.Гафури), Рәйхан («Рәйхан», Н.Исәнбәт), Мөршидә («Сакла, шартламасын!», К.Тинчурин), Сара («Сулган чәчәкләр», Җ.Җаббарлы), Зиннәтбану («Хәзрәт үгетләргә килде», З.Шаһиморатов).

С.Исмәгыйлева 2015 елның 25 июнендә вафат булды.

Язучы Афзал Шамовның тууы...

Күренекле язучы, 1934 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы Афзал Шиһабетдин улы Шамов 1901 елның 4 мартында хәзерге Татарстанның Яшел Үзән районындагы Татар Танае авылында туган.

Казанның «Касыймия» мәдрәсәсен тәмамлаган Афзал 1922-1925 нче елларда Казан дәүләт университеты рабфагында белем ала.

А.Шамовның кайбер китаплары: «Рәүфә» (1928), «Яңгырлы кичтә» (1965), «Бер мәхәббәт турында» (1976), «Буранлы төндә»
(1981), «Соры мәче» (1990). Аның тарафыннан тәрҗемә ителгән кайбер әсәрләр: «Капитан кызы» (А.Пушкин), «Борынгы алпавытлар» (Н.Гоголь), «Корыч ничек чыныкты?» (Н.Островский), «Капитан Грант балалары» (Ж.Верн).

А.Шамов 1990 елның 19 гыйнварында Казанда вафат булды.

«Кирәкмәс шул!»

Түгәрәк юбилеенда Сибгат Хәкимгә Казан мехчылары бик һәйбәт, бик затлы бүрек бүләк итәләр. Башына ук кигереп куялар. Юбилей кичәсенең концерт өлеше башлана. Җырчылар, шагыйрьнең үзе әйтмешли, аны «үз җыры белән сыйлый» башлыйлар. Алып баручы чираттагы җырның исемен әйтә: «Башка берни дә кирәкми…»

Нигез. Раил Садриев

Нигез… Бернинди йорт та, бернинди корылма да, бернинди багана да – бернәрсә дә бу дөньяда нигезсез тора алмый. Бөтен нәрсә нигезгә корылган. Бу тулаем караганда шулай. Адәм баласы өчен иң кирәкле әйберләрнең берсе – нигез. Үзе туып-үскән йорт, шул нигездә үткән еллары, шул вакыттагы хатирәләр аны гомер буе озатып барачак. Алар олыгая-олыгая сагындырачаклар һәм шул нигезнең югалуы, булмавы аның бәгырен ашаячак.

Артист Наил Шәйхетдиновны...

Россия Федерациясенең һәм Татарстан Республикасының халык артисты Наил Шәмсетдин улы Шәйхетдинов 1941 елның 1 мартында Татарстанның Чирмешән районындагы Лашман авылында туган.

К.Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театрында 50 ел эшләү чорында Н.Шәйхетдинов 200дән артык төрле пландагы рольләрдә уйнады.

Ул башкарган кайбер рольләр: Гайфи («Гайфи бабай, өйлән давай!», Г.Зәйнашева), Гыйләҗ («Сакла, шартламасын!», К.Тинчурин), Юныс хаҗи («Хаҗи әфәнде өйләнә», Ш.Камал), Нариман («Үзебез сайлаган язмыш», Т.Миңнуллин), Хуҗа («Хуҗа Насретдин», Н.Исәнбәт), Хәмзин («Сандугачлар килгән безгә», И.Юзеев), Бәйрәм («Туйлар узгач», Р.Батулла).

Н.Шәйхетдинов 2016 елның 25 гыйнварында Казанда вафат булды.

Мөхәммәд (с.г.в.) сөннәте...

Пәйгамбәребез (с.г.в.) сөннәте үзенең әһәмиятен халыкларга җиткерелгән көннән алып бүгенгәчә саклап калды. Аллаһы Тәгалә: «Пәйгамбәр сезгә ни бирсә, шуны алыгыз, ә нәрсә алуны тыя, аны алмагыз», – ди (Коръән, 59:7). Әлеге аять, Коръәннең башка аятьләре белән беррәттән, Мөхәммәднең (с.г.в.) бөтен тормышы (карарлары, фикерләре һәм әмерләре) һич шөбһәсез авторитет икәнлегенә аерым бер әһәмият бирә. Сөннәт, мөһимлеге буенча, Изге Коръәннән соң икенче урында торучы ислам кануннары чыганагы булып тора.

Татар җырчылары. Кадерле ...

Россиянең атказанган, Татарстанның халык артисты Лидия Әхмәтова укытучылар гаиләсендә алтынчы бала булып дөньяга килгән. Әти-әнисе, яше җиткән абый-апалары ул чакта җырлый, бии, нинди дә булса уен коралында уйный торган булган. Авыл бәйрәмнәрендә, концертларда гел катнашып, гадәти кичләрдә дә гармун, думбыра уйнап яшәгән гаиләдә туган төпчек кызның беренче күргән уенчыгы да караваты янындагы диварда эленеп торган саз булгандыр, мөгаен.

Авыл клубына мөдир кирәклекне уйлап, район мәдәният бүлеге мөдире Лидиягә, мәктәпне тәмамлагач, Алабуга мәдәни-агарту училищесына керергә киңәш биргән. Апастан Алабугага ара якын түгел. Кызның үзен генә җибәрергә шикләнеп, әти-әнисе аның белән бергә гармунда шәп кенә уйнаучы олы абыйсын да шунда ук укырга юллаган. Ярты ел укыганнан соң, Лидиянең киләчәге башкачарак булачагы күзалланган – аңа Казан музыка училищесына күчәргә тәкъдим иткәннәр. Ярты елга соңга калып кыш уртасында гына килеп тыңланырга уйлаган кызга училищеның иң көчле педагогларының берсе Клавдия Щербинина: «Моңа кадәр кайда йөрдең?» – дигән. Лидия икенче уку елы башыннан әлеге педагог классында укый башлаган.

Башка язмалар →