Татар гаме рубрикасы буенча яңалыклар
-
Табышлар һәм ачышлар
Безнең Бикнарат кешеләре үзләренең атаклы Апанаевлар белән “авылдашлар” икәнлеген күптән белә иде инде. Мин дә авыл кырыеннан аккан Ашыт елгасы буенда Апанаевларның шәһәр чите йортлары булганлыгын һәм аларның төгәл урынын белә идем. Ашытның атаклы Илләт елгасына кушылган урыныннан ерак түгел урында шулай ук Хәсән дигән байның (Хәсәнбай) су тегермәне булганлыгы да мәгълүм иде. Ләкин бу моңарчы телдән телгә күчеп йөргән риваять кебек кенә кабул ителә иде. -
Тукай динне олылаган
Шәхси китапханәмдәге Тукай томнарын, аның әдәби мирасына багышлап язылган күпсанлы мәкаләләрне, әдәби әсәрләрне алдыма таратып салып, озын кичләр буе сөекле шагыйребезнең иҗат җимешләрен кабаттан барладым, шул рухи мохиттә яшәп алдым. Аның тутыкмас энҗе-җәүһәрләргә тиң әдәби-мәдәни хәзинәсе арасыннан берәмтекләп-бөртекләп, дингә һәм дин әһелләренә бәйле әсәрләрен янәдән игътибар белән укып, җентекләп күздән кичердем. Әсәрләренең идея-эчтәлеген анализлап, Тукайны яңадан үземчә «ачарга» омтылдым. Чыннан да, кем соң ул газиз Тукаебыз? Кайберәүләр әйткәнчә, дингә кагылганмы, әллә аерым дин әһелләрен генә тәнкыйть иткәнме? Тукайның әсәрләренә таянып, шагыйрьнең иҗади мирасын аның тормыш-көнкүрешендә булып узган гыйбрәтле вакыйгаларга бәйләп, төрле чыганаклардан тупланган мәгълүматны анализлап, мантыйкый нәтиҗәне, гадел хөкемне, әйдәгез, бергәләп чыгарып карыйк. -
Милли музейда - яңа ядкяр
18 апрельдә Татарстан Республикасының Милли музеенда реставрациядән соң «Патшабикә Сөембикә һәм аның гаиләсе портреты»н тәкъдим итү кичәсе узды. Әлеге экспонат «Гедеон Рихтер» фармацефтик компаниясе өченче ел уздырган «Хатын-кыз сәламәтлеге» атнасы социаль проекты кысаларында яңартылган. Реставрация вакытында музей хезмәткәрләре картина якынча XVIII гасыр урталарында ясалган дигән нәтиҗәгә килгән. Моңа рәсемдә кулланылган май төре һәм тукыма шаһит. Картина Милли музей коллекциясенә Октябрь инкыйлабына кадәр тапшырылган булган. Портретка соңгы тапкыр XIX гасыр ахырында реставрация ясаганнары да билгеле. -
Руслан Дәминов: «Җырчылар турында оныталар...»
Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет академия театры солисты, кабатланмас тенор тембрлы тавышы белән тамашачының күңелен яулап алган җырчы, Татарстанның атказанган артисты Руслан Дәминов үзенең балачак хатирәләре, уңышлары һәм үкенечләре, табышлары һәм югалтулары турында сөйләде. -
Бәһасез мирас
Яңа – 2024 елга аяк бастык. Россиядә ул «Гаилә елы» дип игълан ителде. Ә татар дөньясы өчен Бөтендөнья татар конгрессының Милли Шурасы аны әле «Шәхесләр елы» дип тә атады. Әйе, бу ике төшенчә үзара тыгыз бәйләнештә, чөнки мәгънәви яктан алар икесе дә милләт яшәешендә аның әдәп-әхлак югарылыгын һәм тәрбияви нигезен тәгаенли торган институтлар булып санала. Әмма гаилә булып яшәү табигатькә илаһият кануннары белән салына һәм милли яшәештә ул аның киләчәген билгели торган беренчел җәмгыяви вә милли берәмлек – шәхесне тудыра һәм тәрбияләп үстерә торган ячейка булып та хезмәт итә. -
Ленар Нургаянов: «Үз районыңда эшләү нинди зур бәхет!»
Районыбыздагы авылларның күбесендә татарлар гына яши. Шәхсән үзем Тирсә авылында гел татарча сөйләшеп-аралашып, укып үстем. Бездә татарлык, милли рух һәрвакыт көчле. Гадәттә, Әгерҗене, Удмуртия белән чиктәш булгач, татар районы түгел, ә күп милләтле төбәк дип уйлыйлар. Дөрес, башка милләтләр дә бездә күп – бу безнең байлыгыбыз, әмма татар теле, татарның гореф-гадәтләре дә һәрвакыт игътибар үзәгендә. Кайсы гына авылга барма, матур итеп татар әдәби телендә сөйләшәләр. Әлбәттә, безнең яктагы телнең, халык тарихының үзенчәлекләре күп. -
«Шагыйрьләр, күз яшьләрен каурый-каләм карасына әйләндереп, шигъри юлларга салдылар...»
6 февраль көнне туган шәһәрем Каһраман Марашта газиз әнкәемне, мәрхүм әткәемнең бертуганы сөекле апамны, җизнәмне, җан дустым Моратымны хатыны белән бергә югалтык... Ул авыр көннәремдә кадерле татар дусларым, якын кешеләрем хәсрәтемне үз хәсрәтләре кебек кабул итеп, чын күңелдән борчылып, күз яшьләре белән көне-төне Ходайга ялвардылар, Казанда миңа терәк-таяныч булдылар, мине бер ялгызым калдырмадылар, Аллаһының рәхмәт яусын барысына да. Татарстан халкы Төркиябезнең кайгы-хәсрәтен йөрәкләрендә тоеп, мадди-мәгънәви ярдәмнәрен кызганмады. Җир тетрәве булган шәһәрләргә барып, халыкны җимерекләр астыннан коткарырга булыштылар. Ә шагыйрьләр, күз яшләрен каурый-каләм карасына әйләндереп, шигъри юлларга салдылар... -
Әмирхан Еники күргәзмәсе ачылды
Әмирхан Еникинең иҗаты һәм шәхси тормышы белән кызыксынучылар өчен шәп яңалык! 1 мартта Горький һәм Шаляпин музеенда татар әдәбиятын матур һәм мәгънәле хикәяләре белән баеткан Әмирхан Еники күргәзмәсе ачылды. «Әмирхан Еникинең әйтелмәгән васыяте» күргәзмәсе публицист һәм танылган прозаик тууына 115 ел тулу хөрмәтенә оештырылды. -
Фирдәвес Зариф. Туган телем
Бүген – Халыкара туган тел көне. Туган телебезне саклыйк һәм яклыйк! Туган телем минем – иркә гөлем, Син исән дип сөенеп яшимен; Йолдыз булып күктә кабынамын, Яшен булып җирдә яшьнимен. -
Кәрим Тинчурин театры оркестрына – 35!
16 февраль көнне К.Тинчурин исемендәге дәүләт драма һәм комедия театрында журналистлар өчен махсус пресс-тур оештырылды. Программада театр оркестрының 35 еллыгы уңаеннан узачак концертына репетициясен күрсәтү, концерт белән бәйле пресс-подход һәм театрның музыка өлеше буенча экскурсия булды. Гомумән, чараның төп темасы – театрның музыкаль тарихы. Бу бай эчтәлекле очрашуда без К.Тинчурин театрының музыкаль тарихы турында бик күп мәгълүмат тупладык. Иң кызыклары белән бүлешергә булдык. -
Муса Җәлилнең кызы Люция Җәлилова: «Минем зарларым Татарстанга үпкә түгелмени?»
30 сентябрьдә Оренбургта Муса Җәлилнең өлкән кызы Люция Җәлилова белән таныштым. Танышу IX Евразия туган якны өйрәнү фәнни форумында булды. Мин бу чарага журналист буларак барсам,Люция ханым мәртәбәле кунак иде. 87 яшьлек Люция Җәлилованың беренче мәртәбә әтисенең туган төбәгенә кайтуын тарихи вакыйга дип әйтергә мөмкин. Форумда катнашучыларның барысы да шуның шаһиты булдылар. -
Муса Җәлил кызы Люциянең хаты
Узган елның (2023) 12 декабрендә СанктПетербургтан – каһарманшагыйрь Муса Җәлилнең кызы Люциядән «Безнең мирас» журналының баш мөхәррире Ләбиб Леронга хат килеп төште. Ул хатны укучыларыбыз игътибарына да тәкъдим итәргә булдык. -
Арчада керамика остаханәсе ачылды
Арча шәһәренең “Казан арты” тарих-этнография музеенда керамика остаханәсе ачылды. Гадәттә, Казан артындагы керамика сәнәгате турында сөйләгәндә, Питрәч чүлмәк ясау кәсепчелеге һәм Иске Казанның чүлмәк ясау остаханәләре турында гына искә алына иде. Бактың исә, Арча шәһәре һәм аның тирә-ягындагы авылларында да элекке заманнарда – Идел буе Болгар дәүләте, Алтын Урда һәм Казан ханлыгы чорында ук балчыктан төрле әйберләр ясау остаханәләре булган икән. Керамика, ягъни балчыктан әвәләп эшләнгән савыт‑саба, чүлмәк калдыклары Арча шәһәрлегендәге археологик казу эшләре вакытында иң күп табылган ядкярләрдән санала. Хәзерге вакытта музейның фондсаклагычында 5 меңнән артык керамик предмет саклана. Аларның күбесе шушы төбәктәге кызыл балчыкны изеп, әвәләп, төрле орнаментлар белән бизәп һәм яндырып ясалган. -
Укытучы-депутатка уңышлар телик!
Бөтенроссия мәгърифәтче остазлар җәмгыятенең Татарстан Республикасындагы региональ координаторы, Казан энергетика көллиятенең информатика укытучысы Раил Шәмсетдинов Татарстан Республикасы Дәүләт Советы депутаты мандатын алды. Кичә Татарстан Республикасы Үзәк сайлау комиссиясе утырышында Татарстан Дәүләт Советы депутатының вакантлы мандатын тапшыру турында карар кабул ителде. Тиешле карар кабул ителгәннән соң, Раил Шәмсетдиновка сайлану турында таныклык тапшырдылар. Яңа теркәлгән депутат үз эшен Татарстан Республикасы Дәүләт Советының чираттагы утырышында ук башлаячак. -
Кече күңелле олы галим
Күренекле галим Зөфәр Рәмиевнең гомер чишмәсе Кама Тамагы районының Уразлы (Иске Каратай) авылыннан башлана. Ул 1938 елның 24 июнендә колхозчы гаиләсендә дөньяга килгән. Әтисе Зәйнелгабидин һәм әнисе Фәхрелбанат, хезмәт сөючәнлекләре, уңганлыклары өстенә, сәләтле затлар да булган. Әнисе гарәп, латин, кирилл графикаларында укый-яза белгән, гармунда да уйнаган. Авылдашларын тегүче буларак та куандырып яшәгән ул. Әтисе, кулына ни тотса, шуны булдырган, тирә-юньдә пыялачы буларак та танылган.
Башка видеолар →
БЛОГЛАР
Бөтен блоглар →
ВИДЕО
-
Флюра Сөләйманова: "Филармония - яшәү рәвешем"
-
“Яшел камин янында. Шәхесләребез”. Газинур Моратка багышланган тапшыру