Тел күрке — сүз тег белән яңалыклар
-
Миллият сүзлеге: тәрҗемә
ТӘРҖЕМӘ г. - бер телдән икенче телгә күчерү, авыштыру, аудару. Рәҗәмә (кaйтaвaз, кайтып яңгырау, эхо) тамырыннан. // Xəрфиян тәрҗемә, хәрфи тәрҗемә - хәрефкә хәреф (сүзгә-сүз) тәрҗемә (русча — букваль... -
"Үз телеңне белмисең икән, аның мәдәниятен, аның рухи байлыгын үзләштерә алмыйсың"
Безнең телебез - бик моңлы тел. Борынгы татар халык җырларын тыңлаганда моң безнең күңелләребезне айкап, тирән уйларга, кичерешләргә сала. Шушы моң халыкның хәтер кылларына кагыла да үткәннәрне бүгенг... -
Миллият сүзлеге: агачат
АГАЧАТ — башкортта: киребеткән, үҗәт ат. Димәк, төркиләрдә «агачатка атландыру» фразеологизмының туры мәгънәсе дә булган икән. //Агачатка менмә, сабыйга тимә, күккә сөянмә - мәкаль. ...Кайвакыт мәҗнүн... -
Борынгы татарларда хөкем һәм җәза
Гаепсез кешегә һөҗүм итү борынгыларда иң зур җинаятьтән саналган. Андый адымга барган кешене, җинаяте расланса, үлемгә хөкем иткәннәр. Яки аның шайтан сөяген (ашык сөяген) чәрдәкләгәннәр. Яисә җинаять... -
Сабан туе
Бүгенге Сабан туен, бик борынгыдан килгән бәйрәм, дип сөйләргә күнегелгән. Ул, чыннан да, шулай. Сабан туен Олимпия уеннарының күчермəсе дигән фараз да бар. Дөрес, Олимпия уеннары дүрт елга бер уздыры... -
Ана (Миллият сүзлеге)
АНА – балага карата – әни, әнкәй, инә. Гомумән, тудыручы, дөньяга китерүче, хөрмәтле җитәкче (чын мәгънәсендә җитәкләп йөртүче), авторитет (болары матриархат чорыннан ук килә). Телдә анакай (русча — «... -
Тайга
ТАЙГА - Себер татарлары сөйләшендә – саз, баткаклык. Рус телендә тайга сүзе 1847 елда гына теркәлгән. Аны төрки телләрдән алынма дип саныйлар (алтай телендә «тайга» тау урманы мәгънәсендә). Барлык баш... -
Борынгы татар дәүләтләрендә хатын-кызга мөнәсәбәт
Борынгы татар дәүләтләрендә хатын-кызга мөнәсәбәт аеруча хөрмәтле булган, ир-егетләр үзләрен бик әдәпле тотканнар. Йортка килеп керүгә, ир бала иң башта анасына баш игән, аннан соң атасы алдына йөгенг... -
Казанда Балык базары урамы кайда урнашкан?
РЫБНОРЯДСКАЯ УРАМЫ - Иске Казандагы урам исеме. Татарча Балык базары (яки рәте) урамы дип атарга мөмкин булыр иде. Хәзер Пушкин урамы исемен йөртә, 1917 елдан соң берара Кооператив урамы дип тә аталга... -
Таллаһи сүзе нәрсәне аңлата?
ТАЛЛАҺИ г. - "Татар теленең аңлатмалы сүзлеге"ндә (2005) гарәп теленнән алынма булуы күрсәтелгән. Алла исеме белән ант итү сүзе, «Орфографик сүзлек»тә ымлык дип искәртелә. Чыннан да, бездә ул гадәттә... -
Ә сез "талак" турында беләсезме?
Талак г. - Хатын аеру. «Талак кылу, иреккә җибәрү» мәгънәсендәге «талакун» сүзеннән.Талак кылучы ир талик дип, ә иреннән аерылган хатын талика дип атала. Митлак – Талак кылучы (кушамат). Аллаһы Үзе рө... -
Шәрык халыклары тозны нәрсә өчен кулланганнар?
Тоз – гомумтөрки сүз. Тел белгечләре бу сүзнең этимологиясен «товар» сүзе белән дә бәйлиләр. Мәгълүм булганча, элек тә аш тозы (русча поваренная соль) иң күп таралган товарларның берсе исәпләнгән. Шәр...