Әдәби мирас рубрикасы буенча яңалыклар

• Трагедия

  

  Язучы Нурихан Фәттах турында сүз чыкса, укучы аны прозаик буларак күз алдына китерә дип уйлыйм. Студент елларыннан бирле төрле хикәяләр, повестьләр язган яшь авторны «Сезнеңчә ничек?» дип аталган беренче романы (1956) җитди язучылар рәтенә куя. Кайчан да булса пьеса язу теләге, бәлки, аның уена да килмәгәндер. 1970 нче елларда Курчак театрының баш режиссеры итеп билгеләнгән Роберт Батуллин (Рабит Батулла. – Ред.) «котыртуы» һәм сәхнә әсәрләре язуның серләрен өйрәтүе буенча язылган «Энҗеле үрдәк» пьесасының уңышлы баруы аны канатландыргандыр. Шул уңыштан дәртләнеп, ул зуррак сәхнә әсәре язарга алына һәм «Кол Гали» трагедиясен иҗат итеп, Г.Камал исемендәге татар дәүләт Академия театрына тәкъдим итә. Әсәрне укыйлар, кабул итәләр һәм, озак та үтми, репетицияләр дә башлана.

  🏷 Руфина Фәттахова

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  18 октября 2023 Комментарий ЮК

• Әтием шигырьләре

  

  Әтием Габдулла Кыям улы Дәминов 1905 елның 10 мартында Тәтеш районының Кече Тархан авылында указлы мулла гаиләсендә туган. Авыл мәдрәсәсендә һәм атасыннан ныклы дини, дөньяви белем алган. Ул һәр уку елында ике сыйныф үткән һәм үзе яшендәге балаларны укыткан.

  🏷 Руслан Дәминов

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  02 октября 2023 Комментарий ЮК

• Әхмәт Гыймадов иҗатын өйрәнүдә яңа табышлар

  Әхмәт Гыймадов (1915-1943) – Бөек Ватан сугышында ятып калган яшь татар язучыларының берсе. Казан шәһәрендә туып, Мулланур Вахитов исемендәге мәктәптә җиде сыйныф белем алган, аннан завод-фабрика өйрәнчекләре мәктәбендә (ФЗУ) укып, аны тәмамлап, Казан заводларында эшләгән елларда каләм тибрәтә башлаган әдипнең матбугатта хикәяләре һәм мәкаләләре дөнья күрә. Аннан ул үзе хезмәт күрсәткән завод газетасында хәбәрче дә булып эшли, бераздан аны мөхәррир итеп тә билгелиләр. 1943 елда Әхмәт сугышка җибәрелә һәм, кызганыч ки, кире әйләнеп кайта алмый.

  🏷 Ләйлә Гарипова

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  11 сентября 2023 Комментарий ЮК

• Фронтовик-шагыйрь Әюп Гәрәй: «Минем кебек беркем сагынмас...»

  

  Балачагым, яшьлегем үткән, хезмәт юлымны агроном булып башлаган хәзерге Тукай районындагы Иске Дөреш авылында туган шагыйрь Әюп Гәрәй турында мин 2000 нче еллар уртасында гына белдем. Аның хакында укытучылырыбыз да, авыл кешеләре дә сөйләмәде. «Якты юл» газетасы гына 2012 елның 22 февраль санында журналист Хәмит ага Мөхәммәтшинның Әюп Гәрәй турындагы мәкаләсен чыгарды. Татар энциклопедиясенең икенче томында шагыйрь хакында кыскача мәгълүмат бирелде.

  🏷 Марс Гаитов

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  02 августа 2023 Комментарий ЮК

• Марс Шабаев (1933-2008) шигырьләре

  

  Марс Садри улы Шабаев 1933 елның 14 июлендә Татарстанның Минзәлә районындагы Югары Тәкермән авылында туган. Марс Шабаевның шигырьләре көндәлек матбугатта 1952 елдан күренә башлый. Беренче мөстәкыйль китабы 1962 елда басылып чыга. Аннан соң әдипнең 60 еллар дәвамында «Кына гөле», «Ашкыну», «Зәңгәр планетам», «Сине эзлим», «Әби-апа» кебек җыентыклары дөнья күрә. «Җикән камыш», «Онытма» һәм русча тәрҗемәдә чыккан «Ищу тебя» җыентыкларындагы шигырь һәм поэмалары өчен Марс Шабаев 1976 елда Татарстан АССРның Г.Тукай исемендәге дәүләт премиясенә лаек булды.

  🏷 Марс Шабаев

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  24 июля 2023 Комментарий ЮК

• Фәннур Сафин (1948-1992) шигырьләре

  

  Йөрәгемне нидер чәнчеп ала, алтын көннәремне сагынам... Керфектәге ут-шар аша багам алсуланган офык ягына.

  🏷 Фәннур Сафин

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  10 июля 2023 Комментарий ЮК

• Мөдәррис Вәлиев (1953-2020) шигырьләре

  

  Әдәби тәнкыйтьче, шагыйрь, нашир, ТАССРның атказанган мәдәният хезмәткәре (1989), филология фәннәре кандидаты (2002), Республиканың М.Җәлил исемендәге һәм Җ.Вәлиди исемендәге әдәби премияләре лауреаты, 1983 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы Мөдәррис Харис улы Вәлиев (әдәби тәхәллүсе – Салих Маннапов) 1953 елның 30 маенда Татарстанның Әлки районындагы Яңа Камка авылында туган.

  🏷 Admin

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  30 мая 2023 Комментарий ЮК

• Шагыйрә Зәкия Садыйкова һәм аның «Өч хат» шигыре

  

  Кем ул Зәкия Садыйкова? Интернет челтәрендә аның хакында мәгълүмат бөтенләй юк диярлек. Кайбер язма-хәбәрләрдән (мәсәлән, Нәбирә Гыйматдинованың «Идел» журналында басылган язмасы («Җәлил кызы Люция: күләгәдә узган гомер», №12, 1995 ел), әңгәмәләрдән («Муса Җәлилнең кызы Люция: «Миндә әти каны ага!», «Интертат» электрон басмасы, 20 февраль, 2016, авторы – Мөршидә Кыямова; «Хыянәтче түгеллеген сизә идем», «Ватаным Татарстан», 17 февраль, 2013 ел, авторы – Фәния Әхмәтҗанова) һәм «Татарстан» дәүләт телерадиокомпаниясе әзерләгән «Зәкия Садыйкова» дигән видеоязмадан чыгып, Зәкиянең тумышы белән Донбасс якларыннан булуын, әти-әнисе белән Казанда яшәгәнлеген, кайчандыр шагыйрә булганлыгын, Муса Җәлил белән таныш булуын һәм аның белән никахлашуын, 1936 елның 18 маенда аларның Люция исемле кызлары туганлыгын, каһарман-шагыйрьнең «Кызыма» шигыре нәкъ менә Люциягә багышланганын, Зәкия апаның озак еллар буе Татарстан радиосында (Балалар редакциясе, хуҗалык эшләре, профком һ.б.) эшләгәнен белергә мөмкин. Кем әйтмешли, шуның белән шул...

  🏷 Ләбиб Лерон

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  25 мая 2023 Комментарий ЮК

• Нәкый Исәнбәт: «Безнең халык шагыйрьләре, ташны баш белән ярып, тормышта үз юлын алганнар...»

  

  Татарстан радиосы фондында татар әдәбиятында һәм сәнгатендә якты эз калдырган олуг шәхесләрнең язмалары бар. Күпләре инде якты дөньядан китеп барса да, төрле вакыйгалар уңаеннан радиода ясаган чыгышларында аларның мөбарәк тавышлары, фикерләре саклана. Шулар арасында мәшһүребез Нәкый Исәнбәтнең (1899-1992) 1966 елда (ярты гасыр элек!) Тукай-Кырлай мәктәбе укучылары алдында сөйләгән сүзләре дә, безнеңчә, бүген дә аерым игътибарга лаек. Әлеге язманы редакциягә 2020 елның башында, вафатына берничә ай кала, шагыйрь һәм радиожурналист Рөстәм Акъегет (1951-2020) тапшырган иде. Бу язма күренекле шәхесләребезне яд итү булсын.

  🏷 beznenmiras.ru

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  26 апреля 2023 Комментарий ЮК

• «Бөтенләйгә китәсе бар — китәрбез ничек итеп?!»

  

  Беренче тапкыр күрәсең — кайчакта шул да җитә: бу кеше инде гомергә кадерле булып китә.

  🏷 Кадыйр Сибгатуллин

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  12 апреля 2023 Комментарий ЮК

• Моң эзләгән мәлем

  

  Әллә урладылар,Әллә үзе китте...Буп-буш калды сәхнәҺәм музыкаБетте.Залны тетрәндердеӘле генә, әле...Тетрәнгән җанымныңМоң эзләгән мәле.Тәрәзләрне бәреп,Чыкты урамга ул...Хәтта давылны даСизми калды ав...

  🏷 Администратор сайта

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  05 апреля 2023 Комментарий ЮК

• Шагыйрь Әхмәт Фәйзи (1903-1958) шигырьләре

  

  Күренекле татар прозаигы, драматург, шагыйрь, әдәбият тәнкыйтьчесе, публицист Әхмәт Фәйзи (Әхмәт Әхмәтсафа улы Фәйзуллин) 1903 елның 11 мартында Уфа шәһәрендә вак һөнәрче (итек тегүче) гаиләсендә туа....

  🏷 Администратор сайта

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  29 марта 2023 Комментарий ЮК

• Аграр политика

  

  Иске ялган фаш ителә,Яңа ялган калкып чыга:Ничек алдап эшләтергә,Вәгазь сөйләп колхозчыга!Ярыш ачып, йөгереп йөрсен,Уйламасын ни аласын,Эшләсен дә бушлай бирсен,Хезмәт хакын сорамасын!Гамил АфзалФото:...

  🏷 Администратор сайта

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  06 марта 2023 Комментарий ЮК

• Шагыйрь Булат Сөләйманов (1938-1991) шигырьләре

  

  Булат Сөләйманов 1938 елның 28 маенда Төмән өлкәсенең Вагай районындагы Сопра авылында колхозчы гаиләсендә туган. 1954 елда җидееллык мәктәпне тәмамлагач, хезмәт юлын башлый: 1961 елга кадәр Себер шәһ...

  🏷 Администратор сайта

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  28 февраля 2023 Комментарий ЮК

• Хәкимҗан Халиков шигырьләре

  

  Балалар язучысы, шагыйрь, ТАССРның атказанган мәдәният хезмәткәре (1984), ТР Язучылар берлегенең А.Алиш исемендәге әдәби премиясе иясе, 1973 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы Хәкимҗан Шәяхмәт улы Ха...

  🏷 Администратор сайта

  Әдәби мирас, Яңалыклар

  19 января 2023 Комментарий ЮК