Дөнья хәбәрләре

Гомер буе белем алып яшәргә кирәк — мөфти Казан ислам университетын тәмамлаучыларга

Бүген Казан ислам университетында чыгырылыш кичәсе булып узды. Уку йортын тәмамлау турында быел 67 яшь белгеч диплом алды. Алар белән Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин да очрашты. Бу хакта Татарстан мөселманнары диния нәзарәтенең матбугат үзәге хәбәр итә.

67 яшь белгечнең 13енә кызыл диплом тапшырылды. Шунысы да игътибарга лаек: хатын-кызлар һәм ирләр төркемнәре кеше саны буенча бертигез диярлек. Үзенең тәбрикләү сүзендә мөфти хәзрәтләре белем алуның әһәмияте турында сөйләде һәм алган дипломнарда тукталып калмаска өндәде. «Алынган диплом — ул бары кеше укый башлаган дигән билге генә. Гомер буе белем алып яшәргә кирәк. Раббыбыз шушы юлда тырышлыкларыгызны кабул итсен һәм аны дәвам итәргә насыйп әйләсен», — диде мөфти.

Мөфтинең урынбасары, Болгар ислам академиясе һәм Россия ислам институты ректоры Рәфыйк хәзрәт Мөхәммәтшин үз чиратында белем йорты чыгарган белгечләрнең югары дәрәҗәдәге әзерлекләрен ассызыклап үтте. «Без дин әһелләрен генә түгел, татар мөселман зыялыларын әзерләү өстендә эшлибез. Һәм безнең вузны тәмамлап чыгучылар белемнәре һәм үз-үзләрен тотышлары белән дин кардәшләребезгә һәм башка дин вәкилләренә үрнәк булып тора, дәгъват күрсәтә», диде мөфти урынбасары.

Мәртәбәле кунаклар арасында шулай ук ТР Президенты Аппаратының эчке сәясәт Департаменты киңәшчесе Айнур Солтанов та бар иде. Ул дин белгечләренең бүгенге көндә дини оешмаларда гына түгел, башка чиктәш өлкәләрдә дә кирәклеге турында сөйләде.

Алга таба сүз тантананың сәбәпчеләре — Казан ислам университетын тәмамлаучыларга бирелде. Аларның барысы исеменнән 77 яшьлек Әмирҗан хәзрәт Якупов чыгыш ясады. Ул остазларга рәхмәт әйтте һәм курсташларын укуны дәвам итәргә чакырды.

  • Быел Казан ислам университетының көндезге бүлеген — 9, кичке бүлекне — 10, читтән торып уку бүлеген 48 кеше тәмамлады. Университет өчен бу — 7нче чыгарылыш. https://tatar-inform.tatar/news/2018/06/21/166383/

В.Шәйхразиев Бөтенроссия татар дин әһелләре форумы программасына төзәтмәләр кертте

Бөтендөнья татар конгрессының Милли Шура рәисе Васил Шәйхразиев Казанда узачак IX Бөтенроссия татар дин әһелләре форумының эш планында Шиһабетдин Мәрҗанины искә алучы чаралар булырга тиешлеген искәртте. Бу хакта ул бүген Министрлар Кабинетында узган Милли Шура президиумы утырышында әйтте.

IX Бөтенроссия татар дин әһелләре форумы 19-21 июль көннәрендә Казанда узачак. Быелгы форумга 1100 делегат килүе көтелә. Быелгы форум Бөтендөнья татар конгрессының VI чираттан тыш съезды белән үрелеп барачак. Шуңа күрә уртак чаралар да көтелә. Дини тәрбия бирү, татар халкының рухи мирасын барлау һәм халыкка кайтаруда дин әһелләренең роле, татар дөньясы белән бәйле секцияләр оештырылачак. 20 июль көнне пленар утырыш планлаштырылган. 21 июль көнне барлык делегат һәм кунаклар «Изге Болгар» җыенында катнашачак.

«Быел Президентыбыз тарафыннан республикада Шиһабетдин Мәрҗани елы дип игълан ителде. Бөек мәгърифәтченең тууына 200 ел. Бу дата күләгәдә калырга тиеш түгел. Татарстанда моңарчы әле бер генә мәгърифәтчегә дә ел игълан ителгәне юк иде. Шиһабетдин Мәрҗани мирасы форум кысаларында аерым игътибарга лаек. Аерым пленар утырыш кирәк. Анда дин әһелләре генә түгел, фән докторлары, галимнәр чыгыш ясасын. Кирәк икән,  докторларны Бохарадан чакырыйк. Шулай ук Шиһабетдин Мәрҗанинең йортына һәм аның исемендәге мәчеткә экскурсия оештырырга кирәк», — дип тәкъдим итте Милли Шура рәисе.

Россия Ислам институты һәм Болгар ислам академиясе ректоры Рәфыйк Мөхәммәтшин Шиһабетдин Мәрҗани иҗатын белгән галимнәр булмавын һәм аның иҗаты шактый катлаулы булуын әйтте.

«Без күп очракта Шиһабетдин Мәрҗани дип мактанудан уза алмыйбыз, аның турында тәфсилле белмибез», — диде ул.

Әмма Васил Шәйхразиев үз сүзендә торып, форум эшчәнлегенә Шиһабетдин Мәрҗани исемен кертергә кирәклеген әйтте. «Аның исеме форумның исемендә дә күренеп торырга тиеш. Форум атрибутикасына да — блокнотмы ул, ручкамы, башкасымы — Шиһабетдин Мәрҗани исеме төшерелсен. Без бу зур датага күз йомарга тиеш түгелбез», — диде Татарстан Республикасы премьер-министры урынбасары Васил Шәйхразиев.

https://tatar-inform.tatar/news/2018/06/20/166304/

Монреальда Cабан туе гөрләп узды

Канаданың Монреаль шәһәрендә 17 июнь көнне татарлар 300 кешегә артты. Ни өчен дисәгез,чөнки төрле  тарафлардан дусларыбыз “Монреаль Сабан туй – 2018”  бәйрәменә ашыкты. Кем генә килмәсен, Сабан туй кунагы – бик актив һәм бик ачык кеше ул. Ул инде үзен әлбәттә татар итеп хис итә.

Сабантуй-2018 отметили в древней Бухаре

Татары и башкиры Бухарской области 10 июня отметили Сабантуй-2018 в историческом и туристическом центре Бухары – площади «Ляби Хауз». Главные действия праздника развернулись у подножия

Нурсолтан Назарбаев Казахстанда мәгариф өлкәсендә өч тел мәҗбүри өйрәтелүен әйтте

Казахстанда мәгариф системасының барлык баскычларында өч тел – казах, рус, инглиз телләре укытыла. Бу хакта бүген Казан федераль университетындаКазахстан Президенты Нурсолтан Назарбаев әйтте.

“Безнең илдә кеше капиталын үстерү, зыялы милләт формалаштыру юнәлешендә зур эш башкарыла”, — диде Казахстан җитәкчесе. Ул Астанада халыкара финанс үзәге ачылып, аның инглиз телендә эшли башлаячагын белдерде. “Бүген анда барлык эре финанс институтлары теркәлде. Без Россия, Татарстанны да шушы мөһим чараларда катнашырга чакырабыз”, — диде.

Нурсолтан Назарбаев фикеренчә, белемгә юл бүген бик мөһим. “Һәр казах мәгарифнең иң фундаменталь фактор булуын аңларга тиеш дип саныйбыз. Мәгариф системасының барлык дәрәҗәләрендә өч тел өйрәнәләр. Барлык мәктәпләрдә казах, рус һәм мәҗбүри инглиз теле укытыла”, — диде ул.

Казахстан Президенты IT-технологияләргә зур өстенлек бирелүен билгеләп узды. “Илнең барлык гомуми белем бирү мәктәпләрендә IT-технологияләрне кертү дәүләт сәясәтендә башкарыла торган эш. Төбәкләрдә 20 интеллектуаль мәктәп төзелде, анда илнең иң талантлы балалары эләгә”, — диде.

Нурсолтан Назарбаев, инновацион үсеш ихтыяҗларын исәпкә алып, техник белем инфраструктурасы камилләштерелгәнен әйтте. “Дәүләт кешегә производствода беренче һөнәрне бушлай бирергә карар итте. Гомумән, өч төр квалификация алу турында сүз бара. Бездә эшсез йөреп тә булмый, чөнки кешеләр җитми, безгә билгеле бер профессия кешеләре җитеп бетми”, — диде Президент.

Нурсолтан Назарбаев югары белем өлкәсендә дөньяви дәрәҗәдәге университетларга зур өметләр баглавын әйтте. “Университетларда эшләү өчен, дөньяның иң яхшы университетларыннан мөгаллимнәр чакырыла”, — диде һәм аларда белем алу өчен Россиядән дә студентларны чакырды.

https://tatar-inform.tatar/news/2018/06/15/166002/

Фишман Татарстан җиңүе турында: фондның биштән береннән артыгын алу гадел булмас иде

Кече шәһәрләрдә һәм тарихи урыннарда уңай шәһәр мохите булдыру буенча бөтенроссия бәйгесендә Татарстан 920 млн сум грант отты. Республика 5 миллиардлык грант фондының биштән бер өлешен диярлек алды. Тагын да күбрәк алу гадел булмас иде, дип белдерде Татарстан Президенты ярдәмчесе Наталия Фишман “Татар-информ” корреспонденты белән әңгәмәдә.

“Билгеле, нәтиҗәдән мин бик канәгать. Безнең барлык проектлар финалга узды. Грант фондының биштән бер өлешеннән артыгын алу Россиянең башка субъектларындагы коллегалар күзлегеннән караганда гаделсез булыр иде. Моннан тыш, Татарстан Президенты грант отмаган проектларны киләсе елда Иҗтимагый киңлекләр үсеше программасы кысаларында тормышка ашыру турында карар кабул итте” , – диде агентлык әңгәмәдәше.

Татарстан Президенты ярдәмчесе сүзләренчә, республика бар яклап отты. Әзерлек вакытында төзекләндерү буенча кызыклы проектлар эшләнде. “Бәйгедә безнең катнашу – бары плюслардан гына тора”, — диде Фишман.

Бәйге грантларын бирү шартлары нигезендә, җиңгән проектлар икенче ел ахырына кадәр тормышка ашырылырга тиеш.
http://tatar-inform.tatar/news/2018/05/29/164958/

Рөстәм Миңнеханов Казанның тарихи үзәгендәге объектларны төзекләндерү эшләре белән танышты

(Казань, 27 май, «Татар-информ»). Бүген Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов Казанның тарихи үзәгендәге объектларны төзекләндерү һәм төзү эшләре барышы белән танышты. Бу хакта Президентның матбугат хезмәте хәбәр итә.
Башта Рөстәм Миңнеханов «СОлНЦе» урта белем бирү интернат мәктәбе»ндә булды. Яздан алып анда дүрт катлы өстәмә бина төзү эшләре башланды.
Обход объектов исторического центра г.Казани
Шуннан соң республика лидеры федераль әһәмияткә ия булган «XVIII гасыр Дворяннар җыены кунакханәсе бинасы» мәдәни мирасы объектын карады һәм Рәхматуллин урамы-Кави Нәҗми урамы — Профсоюз урамы- Муса Җәлил урамы тарихи кварталын төзекләндерү планы белән танышты.
Шулай ук Татарстан Президентына КФУның Лобачевский исемендәге лицей бинасын киңәйтү идеясе хакында сөйләделәр, Кави Нәҗми һәм Бауман урамнары киселешендәге «Грандотель» кунакханәсе» («Свешников йорты,  XIX гасыр башы» ) мәдәни мирас объектын презентацияләделәр.
Обход объектов исторического центра г.Казани
Президент Казансу елгасының уң як ярындагы Түбәнаръяк дамбасында булды. Анда җәяүлеләр өчен мәйдан һәм гражданнар өчен күңел ачу объектлары төзү планлаштырыла.
Аннан республика җитәкчесенә Адмирал бистәсе территориясендә Казан адмираллыгының 300 еллыгын бәйрәм итүнең, «Һәлак булган сугышчылар һәйкәле» Спас Нерукотворный храм-һәйкәле»н төзнекләндерүнең кыскача планын сөйләделәр. Төзекләндерү буенча фикер алышуда Казан һәм Татарстан Митрополиты Феофан катнашты. Ул Зилант монастырена илтә торган юлларны төзекләндерүдә Президентның да ярдәм итүен сорады.

Татарстанда 2018 елга республика халык мәдәнияте бәйрәмнәре графигы расланды

Татарстанда 2018 елга республика халыклары традицион мәдәнияте бәйрәмнәрен уздыру графигы расланды. Татар, рус, чуваш, мордва, мари, удмурт, керәшен һәм славян халыклары яз һәм җәй айлары дәвамында үз мәдәниятләрен халыкка танытачак. Бәйрәм чаралары исемлеген һәм үткәрү вакытын Татарстан Халыклары Дуслык йорты мәгълүмат үзәге хәбәр итә.

26 майда — Лаеш районының Никольское авылында “Каравон” төбәкара рус фольклор бәйрәме;
2 июньдә — Кукмара районының Починок-Кучук авылында “Семык” республикакүләм мари мәдәнияте бәйрәме;
3 июньдә — Лениногорск районының Мордовская авылында “Балтай” республикакүләм мордва (эрзя) мәдәнияте бәйрәме;
23 июньдә — Казанда “Сабан туе” республикакүләм татар мәдәнияте бәйрәме (16-17 июнь көннәрендә “Сабан туе” Татарстан шәһәрләре һәм авылларында узачак);
1 июльдә — Балтач районы Чепья авылында “Гырон быдтон” республикакүләм удмурт мәдәнияте бәйрәме;
7 июльдә — Нурлат шәһәрендә “Уяв” республикакүләм чуаш мәдәнияте бәйрәме;
7 июльдә — Чаллы шәһәрендә “Иван Купала” республикакүләм славян мәдәнияте бәйрәме;
14 июльдә Мамадыш районының Җөри авылында “Питрау” республикакүләм керәшен мәдәнияте бәйрәме узачак.

http://tatar-inform.tatar/news/2018/05/20/164334/

Татарстан мөфтие: Татарча сөйләшү модада булса, ул беркая югалмаячак

“Күп нәрсә үзебездән дә тора, аралашсак, татарча сөйләшү модада булса, тел беркая китмәячәк”, дип белдерде Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин. Туган телләрне укытуны саклап калу турында фикерләрен бүген ул журналистларга “Татар-информ” агентлыгында матбугат конференциясеннән соң әйтте.

“Бу — юка материя, бу юнәлештә һаман эшләргә кирәк. Ничек кенә булмасын, без һәрвакыт Шиһабетдин Мәрҗани сүзләрен искә төшерәбез. Безнең өчен бу ориентир. Ул динне саклый торган өч әйбер булуын әйткән: милли кием, традицияләр һәм милли тел. Без мәчетләрдә өч айлык курсларны төгәлләдек. Уңышлы тәмамладык дип саныйм. Вакытын ике тапкыр арттырмакчы булабыз. Кешеләргә җитмәде, ким дигәндә алты ай өйрәнергә телибез, диләр”, — дип белдерде Камил хәзрәт һәм бу эшнең дәвам иттереләчәген әйтте.

Мөфти күп нәрсәнең үзебездән торуын билгеләп үтте. “Нәрсә генә булса да, мәчетләр һәрвакыт ачык. Барлык мәчетләрдә татар теле укытыла. Җомга вәгазьләре үткәрелә. Үзебездән дә тора. Аралашсак, татарча сөйләшү модада булса, ул беркая китмәячәк. Яһүд телен алыйк, ул онытылып беткән иде диярлек, активистларның кечкенә генә төркеме 1904 елда тел мәсьәләсе буенча беренче конференция уздыра һәм 1905 елда милли мәктәп ачалар. Алар булмаган әйберне торгыздылар, ул аралашу теле дә түгел, дини дога кылу теле иде, алар югалган диярлек әйберне торгыздылар. Без булган әйбернең югалуына юл куярбыз микәнни?” – дип Диния нәзарәте рәисе туган телләрне укыту мәктәпләрдә калырга тиеш дигән фикердә булуын белдерде.

http://tatar-inform.tatar/news/2018/05/14/163927/