Шәриф Камал

Кичкырын җил басылды. Тегермәннәр, берәр тавыш тыңлаган шикелле, туктап калган иделәр. Аларның көн буе әйләнеп-әйләнеп, кич белән шулай хәрәкәтсез генә утырулары, авылның кичке тынлык вә хәрәкәтсезлеге,

Мин ата-анамны белмим. Аларны бик шәп киенгән сурәттә фараз кыла идем. Гүя алар бик шәфкатьле, бик матурлар… Тик икесе дә хәлсезләр… Әллә нинди, караңгылы-яктылы бүлмәдә бик әкрен, бик көчкә генә сөйләшәләр,

Бу авылга ул сентябрь 18ендә кич белән килеп төшкән иде. Төнлә белән яңгыр явып, иртән салкын вә пычрак булды. Чәйдән соң мулла, мәзин, тагын чал сакаллы калын гына бер кеше аны мәктәпкә алып бардылар.

Алар, бер унлап кеше, ашлык амбарларында кайчагында көнлекләп, кайчагында эш башыннан эшли иделәр. Һәммәсе дә өйләнмәгән яисә өйләнә алмаган кешеләр булып, арада Корбангали генә җәмәгатьле иде. 

Ничек сәгать алты, гудок янә үзенең гадәтенчә дәҗҗал кебек акыра, – янә хәрәкәт, янә мәхшәр кебек кайнашу… Шахтерлар, әллә ничәшәр хокыб* тәмугта янып чыккан гөнаһлылар кебек,

Җәй башы иде. Каспий диңгезе буендагы балык промыслоларында елдагы рәвешчә хәрәкәт башланган; селдь тотарга хәзерләнәләр; аралары өчәр-дүртәр чакрымнан диңгез кырые