МӨСЕЛМАН АЙ КАЛЕНДАРЕ БУЕНЧА 1442-1443 ҺИҖРИ ЕЛЛАР
13 февраль – мөселман календаренда изге саналган Рәҗәб аеның беренче көне. Бу айда Ибраһим (г.с.) пәйгамбәрнең, Гайсә (г.с.) пәйгамбәрнең туган көннәре һәм башка истәлекле көннәр билгеләп үтелә. Шулай ук кече хаҗ – Гомрә хаҗы кылына.
Болыннарга чыккач җырлыйсыңдыр
Тургай сайравына кушылып… —
«Көйгә салып, сине сагынмам» дип
Тәүбә итүләрең шушымы?
Гомер агышлары кызыклы да, сагышлы да. Дуслар белән очрашу, гамьле әңгәмәләр куерту, иҗади уңышлар һәм табышлар, ачышлар кешене рухландыра, аңа канатлар куйгандай итә. Ә инде туганнарны, якыннарны, дусларны югалтуны, аларның бу дөньядан үтүен барыбыз да бик авыр кичерә.
Кара күлмәк киеп өсләреңә,
Кермә, бәгърем, кермә төшләремә,
Күңелемә авыр итәсең.
Үпкәләгән төсле, тып-тын гына,
Күзләремә карап моңсу гына,
Борыласың да тагын китәсең…
Татарстанның халык артисты Фердинанд Сәлаховның балачак, яшьлек, шәхес булып формалашу чорлары истәлекләрен тыңлау – детектив роман уку белән бер. Озак еллар белгән, 8 ел бергә эшләгән җырчының кайбер тарихларын әле яңа гына ишетеп, тел шартлатып тыңладым. Мәскәүгә метро төзелешенә киткән әти-әнисе кире авылларына кайтып урнашкач та, ул Мәскәүдә, әтисенең сеңлесендә калган, аны 7 яшендә генә авылларына кайтучы бер хатынга ияртеп кайтарып җибәргәннәр икән. Кайтканда бер авыз сүз татарча белмәгән, шуңа мәктәпкә дә кермәгән. 1 сыйныфка 9 яшендә – татарча өйрәнгәч кенә кергән ул. Кайчандыр тире эшкәртү белән шөгыльләнгән, шунлыктан, хәллеләр рәтен дә булган бабаларының бөлү тарихын, әтисенең сәвитләргә каршы булуы сәбәпле, атна саен районга чакыртылып торуын һәм шул чорда күрше авылдагы җитәкче дустын сәбәпсез юк иткәч, алар золымыннан киткәнче, дип, үзенә кул салганлыгын тыңласаң, чәчләр үрә торырлык.
Елый-елый, сугыша-сугыша җирдә,
Акыл күпме җавап эзләгән…
Я дөньяны үзгәртәм мин бүген,
Я булмаса үзем үзгәрәм.
Йөгереп кенә кайтыр идем сиңа,
Аралар безнең ерак.
Син булмагач, ямансу бит миңа,
Яшим гел сине уйлап.
Татарстан Республикасының атказанган (1989) һәм халык артисты (2011) Габделфәрт Әхәт улы Шәрәфиев
1951 елның 6 гыйнварында Кукмара районының Янил авылында туган.
Ул 1973 елда Ленинград театр институтының татар студиясен тәмамлый һәм Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында эшли башлый.
Г.Шәрәфиев башкарган кайбер рольләр: Мансур – «Әлдермештән Әлмәндәр» (Т.Миңнуллин), Гамир – «Китәм инде» (Р.Хәмид), Миргаян – «Кичер мине, әнкәй» (Р.Батулла), Базарбай – «Ахырзаман» (Ч.Айтматов), Хәйруллин – «Кишер басуы» (З.Хәким), Нугай би – «Идегәй» (Ю.Сафиуллин), Платон – «Баскетболист» (М.Гыйләҗев).
Г.Шәрәфиев 2014 елның 27 декабрендә вафат булды.
Татарстан Республикасының халык (1995), Россия Федерациясенең атказанган артисты (2002) Фирдәвес Хәбибулла кызы Хәйруллина 1951 елның 4 гыйнварында Лаеш районының Агайбаш авылында туган.
Ул 1970 елда Казан театр училищесын тәмамлый һәм Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында артист булып эшли башлый.
Ф.Хәйруллина башкарган кайбер рольләр: Мөршидә – «Мәхәббәтең чын булса» (Х.Вахит), Дания – «Илгизәр + Вера» (Т.Миңнуллин), Эсмеральда – «Зифа» (Н.Исәнбәт), Кәләш – «Кияү белән кәләш» (М.Байҗиев), Маһинур – «Миңлекамал» (М.Әмир), Гөлемхан – «Ахырзаман» (Ч.Айтматов), Мәрфуга – «Кишер басуы» (З.Хәким), Зөләйха – «Зөләйха» (Г.Исхакый), Саимә – «Әни килде» (Ш.Хөсәенов).
Ф.Хәйруллина 2003 елның 15 июлендә вафат булды.
Кичә генә әле икәү идек…
Бүген менә…
тагын үзем генә.
Бер могҗиза булыр —
кайтыр, диеп,
Пар чынаяк куйдым өстәлемә.